Một trong những điểm mới của Luật Đất đai (sửa đổi) năm 2024 là luật đã bỏ quy định về khung giá đất của Chính phủ; thay vào đó là quy định bảng giá đất được xây dựng hàng năm. Với quy định mới này, người dân sẽ phải kê khai đúng hoặc sát hơn với giá chuyển nhượng bất động sản thực tế theo giá thị trường. Điều này góp phần hạn chế thất thu ngân sách Nhà nước, cùng với đó, khắc phục tình trạng khai “hai giá” khi giao dịch, chuyển nhượng nhà đất.

(Ảnh mình họa: Internet)

Bảo đảm tính độc lập, khách quan trong định giá đất

So với Luật Đất đai 2013, chế định về tài chính, giá đất của Luật Đất đai (sửa đổi) có nhiều bổ sung mới. Luật Đất đai (sửa đổi) quy định cụ thể nguyên tắc, căn cứ, phương pháp định giá đất; quy định bảng giá đất được xây dựng hàng năm và bảng giá đất lần đầu được công bố và áp dụng từ ngày 1/1/2026, được điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất từ ngày 1/1 của năm tiếp theo. Luật quy định xây dựng bảng giá đất theo vùng giá trị, thửa đất chuẩn đối với khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất; quy định cụ thể thời điểm xác định giá đất. Đồng thời, Luật cũng quy định rõ UBND cấp có thẩm quyền phải ban hành quyết định giá đất cụ thể trong thời gian không quá 180 ngày kể từ thời điểm xác định giá đất đối với các trường hợp Nhà nước giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, gia hạn sử dụng đất, điều chỉnh thời hạn sử dụng đất, chuyển hình thức sử dụng đất, điều chỉnh quyết định giao đất, cho thuê đất, điều chỉnh quy hoạch chi tiết.

Đối với trường hợp áp dụng giá đất trong bảng giá đất để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất thì UBND cấp có thẩm quyền phải ghi giá đất trong quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, gia hạn sử dụng đất, điều chỉnh thời hạn sử dụng đất, chuyển hình thức sử dụng đất.

Luật Đất đai (sửa đổi) cũng quy định cụ thể các phương pháp định giá đất, bao gồm: phương pháp so sánh, phương pháp thu thập, phương pháp thặng dư và phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất. Đồng thời giao Chính phủ quy định phương pháp định giá đất khác 4 phương pháp trên sau khi được sự đồng ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Luật quy định trường hợp, điều kiện áp dụng phương pháp định giá đất. Trong trường hợp áp dụng các phương pháp định giá đất để xác định giá đất cụ thể mà có kết quả thấp hơn giá đất trong bảng giá đất thì sử dụng giá đất trong bảng giá đất.

So với Luật hiện hành, Luật Đất đai (sửa đổi) đã quy định mở rộng thành phần Hội đồng thẩm định giá đất. Theo đó, “ngoài các cơ quan chuyên môn trực thuộc UBND, có thể mời đại diện tổ chức tư vấn xác định giá đất, chuyên gia về giá đất tham gia là thành viên Hội đồng nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp và các tổ chức chính trị - xã hội khác tham gia cuộc họp thẩm định giá đất để bảo đảm tính độc lập khách quan trong quá trình định giá” - Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân cho biết.

Xác định giá đất sát với giá thị trường

Với quy định mới của Luật Đất đai (sửa đổi), việc ban hành bảng giá đất hàng năm sẽ bảo đảm tuân thủ nguyên tắc thị trường, thể hiện sự linh hoạt, cập nhật cao, sát giá thị trường.

Hiện nay, theo quy định Điều 17 Thông tư số 92/2015/TT-BTC giá chuyển nhượng đối với chuyển nhượng quyền sử dụng đất là giá ghi trên hợp đồng chuyển nhượng tại thời điểm chuyển nhượng. Trường hợp trên hợp đồng chuyển nhượng không ghi giá hoặc giá trên hợp đồng chuyển nhượng thấp hơn giá đất do UBND cấp tỉnh quy định tại thời điểm chuyển nhượng thì giá chuyển nhượng sẽ được xác định theo bảng giá đất do UBND cấp tỉnh quy định tại thời điểm chuyển nhượng.

Nguồn: https://tapchitaichinh.vn/khac-phuc-tinh-trang-hai-gia-khi-giao-dich-chuyen-nhuong-nha-dat.html